24.1.13

Αναμένοντας την εσωτερική σύγκρουση στον ΣΥΡΙΖΑ...


Μέχρι πρότινος λεγόταν συχνά ότι ο ΣΥΡΙΖΑ του 27% είναι ένα ανομοιογενές συνονθύλευμα με μόνο άξονα συνοχής την προοπτική εξουσίας, αλλά κυρίως ως έξωθεν κριτική και ψόγος. Μετά την αμερικανική περιοδεία του Αλέξη Τσίπρα, το ζήτημα μάλλον...
θα (πρέπει να) αρχίσει να απασχολεί και το εσωτερικό του κόμματος του Αλέξη Τσίπρα…

Κάνοντας «στροφή» με στυλ

Ακόμα και στην επίσκεψη του Τσίπρα στην «άγρια» Αργεντινή, είχαν φύγει εκφράσεις για κατάργηση των Μνημονίων, για ακύρωσή τους ή για να πετάξουμε έξω τους δανειστές. Άλλωστε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι από τότε που ο Αλέξης Τσίπρας υποσχόταν «κατάργηση του Μνημονίου και των μέτρων λιτότητας με ένα νόμο, σε ένα άρθρο». Το ραντεβού Τσίπρα-Σόιμπλε ήταν μόνο η κορυφή του παγόβουνου: η αξιωματική αντιπολίτευση ήδη αναγνωρίζει και σέβεται τους περισσότερους στόχους του προγράμματος προσαρμογής και θέτει ως μείζονα προτεραιότητα την παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας έχει εμφανώς υιοθετήσει «μεταρρυθμιστικά» χαρακτηριστικά στο λόγο του. Κλείστηκε και ραντεβού του Τσίπρα με το νούμερο δύο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τον Ντέιβιντ Λίπτον την ερχόμενη Πέμπτη στις ΗΠΑ, προφανώς στα «στρατηγεία» του ίδιου του ΔΝΤ. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι ξεκάθαρο ότι κάνει στροφή στο ρεαλισμό. Επιχειρεί να μπει στο κάδρο των ηγετών, ότι μπορεί να κυβερνήσει την Ελλάδα κι ότι δεν θα την κάνει Κούβα. Αλλά θα έχει ενδιαφέρον να πείσει τους Διεθνείς οργανισμούς που δίνουν λεφτά στην Ελλάδα, με το αζημίωτο βέβαια, ποια θα είναι ακριβώς η οικονομική πολιτική που θα ακολουθήσει.

Τι θα απογίνει ο αντιαμερικανισμός των στελεχών;

Πρώτον, τα αυτονόητα: άλλο το εκλογικό κοινό και άλλο το στελεχιακό δυναμικό. Μπορεί στην πληθώρα ψηφοφόρων του 27% οι «ριζοσπάστες αριστεροί» να είναι μια αδιόρατη μειοψηφία, μα δεν ισχύει το ίδιο για τον «μηχανισμό» του ΣΥΡΙΖΑ, για το στελεχιακό δυναμικό –υψηλό, μεσαίο, βάσης- που τον συγκροτεί σε κόμμα και που θα κληθεί να υπηρετήσει το κράτος από διάφορες θέσεις στην όποια περίπτωση εκλογικής νίκης.

Αυτό το στελεχιακό δυναμικό προέρχεται από τις εποχές του 4%, έχει ζυμωθεί πολιτικά στις σχολικές και πανεπιστημιακές καταλήψεις, στην εξέγερση ενάντια στο κράτος και στην κοινωνία τον Δεκέμβρη του 2008, σε έναν βαθμό μελέτης και ανάγνωσης των (μετα)μαρξιστικών συγγραφών που αποσπά πλήρως τον ιδεολόγο από την κοινή βιούμενη πραγματικότητα. Τα ρητορεύματα «κατάργησης του Μνημονίου» και «τέλους της λιτότητας» που ελέχθησαν στο Βερολίνο σώζουν τα προσχήματα για όσους εκ του παλαιού στελεχιακού μηχανισμού θέλουν να συμβιβάσουν την συνείδησή τους, αλλά ο αυτοπροσδιορισμός του ΣΥΡΙΖΑ ως «νοικοκυραίων» ή η αποθέωση της νομιμότητας και της επιβολής/διασφάλισής της από την Πολιτεία δια χειλέων Αλέξη Τσίπρα δημιουργούν τα πρώτα πραγματικά μη συμβιβάσιμα ρήγματα. Ας πούμε ότι δικαιολογήθηκε κι αυτό ως απαραίτητος στρατηγικός ελιγμός. Τι γίνεται όμως με το Ιερό Δισκοπότηρο της εγχωρίου «ριζοσπαστικής Αριστεράς», τον αντιαμερικανισμό;

Ακόμα και το πιο εθελότυφλο στέλεχος δεν μπορεί παρά να διαπίστωσε την αύρα «οι Αμερικανοί είναι φίλοι μας» που πάσχισε να αναδίδει διαρκώς η ομάδα του Αλέξη Τσίπρα στην Αμερική, τις δηλώσεις «οι άνθρωποι στην Ελλάδα, ακόμη και της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, σας θεωρούν συνοδοιπόρους» και τον νέο, αμερικανικό αριστερό ριζοσπαστισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Μιλάμε για ένα κόμμα που δομείται πάνω στο αίσθημα του αντιαμερικανισμού (άρα, και στην αναμονή μιας θυμικής, όχι λογικής αντίδρασης)! Το ΣΥΡΙΖΑ έγινε πλέον ανεπίστρεπτα ένα «φιλοαμερικανικό» κόμμα, ιδιότητα την οποία προσπαθεί να διαστείλει με μια τουλάχιστον επιφυλακτική στάση απέναντι στην Γερμανία και κυρίως στο πρόσωπο της καγκελαρίου Μέρκελ. Μετά την επιστροφή του προέδρου του από το άντρο του καπιταλισμού, τις ΗΠΑ, ο κ. Τσίπρας θα έχει πρόβλημα στο άντρο του σοσιαλισμού, την Κουμουνδούρου. Καθώς αρκετοί «επαναστάτες» τον περιμένουν στη γωνία για τη… δεξιά στροφή που επιχειρεί.

Ακόμα κι αν η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ το έχει πάρει απόφαση ότι μέσα στην θάλασσα του 27% θα χάσει κάποιους από τους παλιούς ριζοσπάστες ψηφοφόρους της, δεν μπορεί να ισχύει το ίδιο για τον στελεχιακό κορμό του κόμματος – ειδικά όταν ο ΣΥΡΙΖΑ διατείνεται πως έχει αντισταθεί στον εκπασοκισμό του και στην κακώς νοούμενη «ανανέωση» των στελεχών του. Τα περισσότερα από τα «παλιά» στελέχη θα τα κουβαλάει… θέλοντας και μη. Ειδικά δε όταν ο αριθμός των στελεχών είναι σημαντικά μικρότερος των νέων αναγκών, αφού είχε δημιουργηθεί για ένα κόμμα του 4% (αν και γενικά η Αριστερά έχει πολλά στελέχη ανά ψηφοφόρους λόγω των μηχανισμών ιδεολογικοπολιτικής συγκρότησης και ζύμωσης που διαθέτει στις νεολαίες της, σε αντίθεση με τις κυρίως πελατειακές νεολαίες των κομμάτων του παλαιού δικομματισμού).

Τα τύμπανα του πολέμου

Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν ήδη: «Είναι πολύ βαθιά νυχτωμένος όποιος σχεδιάζει την κατάκτηση της ηγεμονίας στην κοινωνία με οδηγητική ιδέα την επέκταση της επιρροής του ΣΥΡΙΖΑ προς τον δυσώνυμο όσο και ανύπαρκτο πια ‘μεσαίο χώρο’», έγραφαν σε κοινό τους άρθρο την περασμένη Τετάρτη στην «Αυγή» ο Χρήστος Λάσκος και ο Χριστόφορος Παπαδόπουλος. Ο Χρήστος Λάσκος δεν είναι ένα τυχαίο στέλεχος. Εκτός από μέλος της Κεντρικής Επιτροπής είναι ο «Θεσσαλονικάρχης» του κόμματος για λογαριασμό της ομάδας Τσίπρα. Οι απόψεις του μόνο απαρατήρητες δεν πέρασαν από τον στενό πυρήνα της ηγετικής ομάδας, η οποία αντιλαμβάνεται ότι η στρατηγική στροφή από τον ριζοσπαστισμό στους «νοικοκυραίους» δεν θα περάσει «αναίμακτα». «Θα πει κανείς:», συνεχίζει το άρθρο, «και τότε πώς το 30% θα γίνει 50% ή 60%; Χωρίς μια τέτοια ‘κοινωνική διεύρυνση’ και τις μετριοπαθείς συμπεριφορές που απαιτούνται; Πώς θα γίνει αν δεν νερώσουμε λίγο τον αντισυστημισμό μας;». Η απάντησή τους, λίγο παρακάτω, αποκαλύπτει τη διαφορετική στρατηγική που, μέχρι στιγμής, υποστηρίζει με θέρμη μόνο η μειοψηφία της Αριστερής Πλατφόρμας του Παναγιώτη Λαφαζάνη. Όπως γράφουν, ο στόχος για το κόμμα «είναι να επεκτείνεις την ταξική σου επιρροή ακριβώς σε εκείνες τις δυνάμεις για τις οποίες η Αριστερά γεννήθηκε και υπάρχει: άνεργοι, νέοι, εργάτες και ιδιωτικοί υπάλληλοι». Μάλιστα, όπως σημειώνουν, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα στην ηγεσία, «η αντίθετη κίνηση – δηλαδή η στροφή στους νοικοκυραίους – είναι στρατηγική αυτοκτονική, όχι γιατί αποτελεί λαϊκιστική παρεκτροπή του χειρίστου είδους, αλλά γιατί είναι ο καλύτερος τρόπος να χαθεί το σημερινό 30% που αντιπροσωπεύει ένα πολύ μεγάλο εξεγερσιακό, αντιστασιακό, δημιουργικό και δημοκρατικό δυναμικό».

Ήδη από την εκταμίευση της δόσης-μαμούθ, πολλά «μετριοπαθή» στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ προειδοποιούσαν, στις κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους ότι «το δίλημμα μνημόνιο-αντιμνημόνιο πέθανε» και πως η πολιτική ατζέντα, αλλά και η οικονομία περνούν σε μία νέα φάση: στη «μετά τα μέτρα» εποχή.

Δομικές, αγεφύρωτες διαφορές

Η πολιτική συγκρότηση της ρητορικής του μέσου άμεσα εμπλεκομένου με την υπόθεση ΣΥΡΙΖΑ βασιζόταν μέχρι πρότινος στους παρακάτω άξονες: (α) αντιπαλότητα/έχθρα απέναντι στο κράτος (β) απέχθεια απέναντι στην έννοια των «νοικοκυραίων» ή της νομιμότητας (γ) αποθέωση της λαθρομετανάστευσης (δ) αποδόμηση της έννοιας του έθνους, σκώμμα για όσους την συμμερίζονται (ε) συνθηματολογικός αντικληρικαλισμός. Φυσικά, αν τους ρωτούσες ποιοι είναι οι πολιτικοί πυλώνες του ΣΥΡΙΖΑ θα απαντούσαν αλλιώς (π.χ. «κοινωνική δικαιοσύνη»), όμως τα προαναφερθέντα είναι τα «θέματα αξιών» που καθιστούσαν κάποιον συριζαίο και όχι, π.χ., οπαδό του ΚΚΕ. Ήταν τα θέματα τα οποία είχε επιλέξει ο ΣΥΡΙΖΑ ως ταυτότητά του μέσα από τα γεγονότα και τα πρόσωπα τα οποία ανεδείκνυε ως μυθολογία του: αυτά είναι τα θέματα τα οποία «ζύμωναν» τον υπό πολιτικοποίηση μέχρι να συμπληρώσει την αίτηση εγγραφής στην ριζοσπαστική αριστερά (radical left για τους Αμερικανούς, το οποίο ο Αλέξης απέδωσε ως… «ριζικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος»!). Τι γίνεται τώρα, όταν σχεδόν το σύνολο αυτών των θεμάτων είναι είτε απαγορευμένο, είτε σηκώνει πλέον αυτοακυρωτικά «ναι αλλά», είτε συναντά την μήνιν νεήλυδος συντρόφου λέγοντος «σύντροφε, ο σύντροφος Αλέξης άλλα μας είπε στην Αμερική/στην Γερμανία/στην τηλεόραση/προχθές» κλπ. Πόσο αντέχει ο εξωστρεφής «φασαριόζος» ριζοσπάστης να κρατάει την αναπνοή του, την ώρα που ο σύντροφος Αλέξης του κρατά την μύτη;

Ποια λογική θα είχε το να μην ξεσπάσει σύντομα η έντονη εσωτερική σύγκρουση, η ενδόρρηξη; Μόνον την λογική της προοπτικής εξουσίας ως αποκλειστικού και απολύτου άξονα συνοχής. Όμως, όσο κι αν πιστώνουμε ιδιοτέλεια στον ΣΥΡΙΖΑ, τα στελέχη που έκαναν την χαμαλοδουλειά όλα αυτά τα χρόνια μάλλον έχουν άλλη αντίληψη, η οποία εκπορεύεται εν μέρει και από τον θυμό που συντηρούσαν όλα αυτά τα χρόνια απέναντι στο κράτος και την συλλογικότητα. Όταν η πολιτική σου συγκρότηση βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στην συντήρηση ενός άσβεστου θυμού απέναντι σε κάποιες ιδέες ή καταστάσεις, το να τις αγκαλιάσεις αυτοστιγμεί με το στανιό λόγω της προσταγής του επικεφαλής δεν είναι απλώς δύσκολο: είναι ανέφικτο.

Το να παρακολουθήσεις ιδεολογική συζήτηση σε τοπική οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ αυτήν την εποχή πρέπει να είναι πραγματικά περιβόλι. Ή θα είναι ριζικά αποκομμένη από τις όψιμες μεταλλάξεις της ηγεσίας και θα συζητάνε για την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής ή τις παραδόσεις αυτοοργάνωσης στην λατινική Αμερική, ή θα λαμβάνουν χώρα συγκρούσεις «παλαιών» και «νέων» που θα είναι «όλα τα λεφτά», με τα οποία μάλλον θα επιχειρήσει ο ΣΥΡΙΖΑ να χρηματοδοτήσει το έλλειμμα…

Ήδη η διατηρηθείσα συνοχή του ΣΥΡΙΖΑ μετά τις δηλώσεις περί νοικοκυραίων και νομιμότητας συνιστά επίτευγμα αξιοθαύμαστο. Όμως, δεν είναι κάθε μέρα τ’ Αη-Γιαννού. Οπότε, αναμένουμε να ξεσπάσει η εσωτερική σύγκρουση από στιγμή σε στιγμή…

Σωτήρης Μητραλέξης
www.antinews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: