15.9.12

Πώς κλέβουν τους καταναλωτές με τις τιμές...


«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν σήμερα πρακτικές που ακολουθούν επιχειρήσεις μεστόχο το φούσκωμα τιμών, όπως αυτές προκύπτουν από τις εκθέσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Ο έμμεσος ή άμεσος καθορισμός τιμής μεταπώλησης προϊόντων, οι οριζόντιες και κάθετες συμπράξεις, οι ...
ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών, αλλά και η κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης από επιχειρήσεις οι οποίες επιβάλλουν περιοριστικούς όρους εκμεταλλευόμενες το μέγεθός τους, περιλαμβάνονται στα κόλπα με τα οποία τα καρτέλ κλέβουν τους καταναλωτές. Ανταγωνιστικές επιχειρήσεις συμφωνούν μεταξύ τους για τον καθορισμό των τιμών, τον περιορισμό της παραγωγής αλλά και τον καταμερισμό της αγοράς μεταξύ τους.

Οι επιπτώσεις για την αγορά και τους καταναλωτές που πλήττονται σε αυτές τις περιπτώσεις έχουν να κάνουν με τη διατήρηση των τιμών σε υψηλά επίπεδα, καθώς οι καταναλωτές δεν έχουν περιθώρια να αναζητήσουν στην αγορά χαμηλότερες τιμές. Καρτέλ έχουν εντοπιστεί σε πολλούς κλάδους με πιο πρόσφατες τις παραπομπές από την Επιτροπή Ανταγωνισμού των υποθέσεων για την αγορά των πουλερικών. Σύμφωνα με την Επιτροπή, μεγάλος αριθμός πτηνοτροφικών επιχειρήσεων συντόνιζε τη δράση του πετυχαίνοντας τον καθορισμό τιμών πώλησης των προϊόντων τους (νωπό και κατεψυγμένο κοτόπουλο) προς το επόμενο επίπεδο της αλυσίδας εφοδιασμού (χονδρέμποροι, σουπερμάρκετ, ψησταριές, κρεοπώλες) όσο και με την κατανομή πελατείας μεταξύ τους.

ΣΤΟ ΓΑΛΑ

Από τις πιο γνωστές υποθέσεις καρτέλ στην αγορά των τροφίμων ήταν και αυτό στην αγορά του γάλακτος το 2006, όπου η Επιτροπή Ανταγωνισμού είχε εντοπίσει 17 μεγάλες γαλακτοβιομηχανίες, προμηθευτές, παραγωγούς και σουπερμάρκετ να καθορίζουν τις τιμές. Συγκεκριμένα, έπειτα από πολύμηνη έρευνα στον κλάδο των γαλακτοκομικών προϊόντων η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού κατέληξε ότι οι εταιρείες συμφωνούσαν σε ποιες τιμές θα αγόραζαν το γάλα από τους παραγωγούς και «μοίραζαν» τους προμηθευτές τους. Επιπλέον, ακολουθούσαν την ίδια πολιτική τιμών και εκπτώσεων προς τους πελάτες τους. Επίσης καθόριζαν σε ποια τιμή θα πωλούν οι διανομείς τους, ενώ τους απαγόρευαν να εξυπηρετούν πελάτες από άλλη γεωγραφική περιοχή από αυτήν όπου δραστηριοποιούνται και συμφωνούσαν μεταξύ τους για τις τιμές πώλησης. Μάλιστα σε δύο διαδοχικές αποφάσεις επέβαλε κυρώσεις 75 εκατ. ευρώ (έχουν εισπραχθεί μόνο τα 45 εκατ. ευρώ).

Ανάλογη περίπτωση είναι και αυτή στον κλάδο των ιχθυοκαλλιεργειών, όπου σύμφωνα με την εισήγηση, οι εταιρείες συμφώνησαν για ορισμένο χρονικό διάστημα στον συντονισμό των τιμών τους, καθώς και στον περι-ορισμό και τον έλεγχο της παραγωγής - διάθεσης των προϊόντων τους στην αγορά της παραγωγής και διάθεσης νωπών ψαριών ιχθυοκαλλιέργειας.

Περίπτωση καρτέλ αφορούσε και η υπόθεση Audatex, στην οποία η Επιτροπή έκρινε ότι κατά το χρονικό διάστημα 2002 - 2008 τέσσερις ασφαλιστικές εταιρείες καθόριζαν από κοινού ενιαία τιμή αμοιβής εργατοώρας μέσω κοινής επιχείρησης. Μάλιστα από την απόφαση προκύπτει πως η εταιρεία επέβαλλε, αδικαιολόγητα, μέσω ιδιωτικών συμφωνητικών, να μην παρέχουν σε ομάδες πελατών ευνοϊκότερους όρους και τιμές από ό,τι παρέχουν στις ασφαλιστικές εταιρείες χρήστες του συστήματος, ασκώντας παράλληλα έλεγχο για την τήρηση της μεταξύ τους συμφωνίας. Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο 32 εκατ. ευρώ. Οσο για την αγορά ξενόγλωσσων βιβλίων η Επιτροπή διαπίστωσε περιορισμούς που έθεταν σε συμβάσεις μεταξύ τους εμπλεκόμενες επιχειρήσεις, κυρίως για την αποκλειστική διανομή των ξενόγλωσσων βιβλίων στην Ελλάδα, ενώ κάποιες από τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις καθόριζαν και τις τιμές. Για τις υποθέσεις αυτές έχουν επιβληθεί πρόστιμα συνολικά 22 εκατ. ευρώ.

Δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός.

Εκτός από τις συμπράξεις, ακόμα ένας προσφιλής τρόπος επιχειρήσεων για να φουσκώνουν τις τιμές είναι ο άμεσος ή έμμεσος καθορισμός τιμών. Από τις πιο γνωστές και σημαντικές περιπτώσεις, στον βαθμό που προκάλεσαν αλλαγές στον τρόπο τιμολόγησης των δικτύων franchising, είναι οι αποφάσεις της Επιτροπής εις βάρος δύο μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ, στις οποίες επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 12,5 εκατ. ευρώ και 5,2 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Οι δύο αλυσίδες, μέσω ενός ηλεκτρονικού συστήματος επέβαλλαν στους δικαιοδόχους τους (franchisee) να μην μπορούν να αλλάξουν τις τιμές, δηλαδή να τις κατεβάσουν προς όφελος του καταναλωτή, περιορίζοντας παράλληλα σε πολύ χαμηλά επίπεδα τα περιθώρια κέρδους τους. Ανάλογη ήταν και η περίπτωση καθορισμού τιμών μεταπώλησης που αφορούσε γνωστή αυτοκινητοβιομηχανία, και σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού καθόριζε μονομερώς το περιθώριο κέρδους των διανομέων σε πολύ χαμηλά επίπεδα, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα οι διανομείς να μην μπορούν να ανταγωνιστούν μεταξύ τους, με συνέπεια την κατάργηση του ενδοσηματικού ανταγωνισμού, που αποτελεί απαραίτητο στοιχείο του υγιούς ανταγωνισμού. Τέλος, άλλες πρακτικές είναι και οι λεγόμενες ρήτρες απαγόρευσης παράλληλων εισαγωγών, δηλαδή η υποχρέωση των λιανεμπόρων να μην αγοράζουν από θυγατρικές των προμηθευτών τους σε άλλες χώρες, όπου ενδεχομένως πωλούν φθηνότερα εκτός Ελλάδας.

ΤΑ ΝΕΑ (Δήμητρα Σκούφου)

Δεν υπάρχουν σχόλια: